Rầy phấn trắng hại lúa: Dấu hiệu nhận biết và thuốc đặc trị rầy phấn trắng hại lúa

Rầy phấn trắng hại lúa (Aleurocybotus indicus) gây hại năm 1966 ở Ấn Độ và sau đó ở các nước châu Phi, gây thiệt hại về năng suất lên đến 80%. Rầy ít xuất hiện và gây hại cho lúa ở Việt Nam; chúng phổ biến hơn trên các loại rau như ớt, cà tím, dưa, bí … Rầy trên diện rộng được phát hiện ở Long An, An Giang, Tây Ninh năm 2010. Diện tích nhiễm là 15.462 ha, bệnh lây lan nhanh khắp các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long.

Vậy có loại thuốc đặc trị rầy phấn trắng hại lúa không? Hãy cùng Ecom Group tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Vòng đời của rầy phấn trắng hại lúa

Rầy phấn trắng có vòng đời khoảng 19,43 (1,3) ngày, trong đó khoảng 17-24 ngày.

Sự phát triển của rầy phấn trắng hại lúa có 4 giai đoạn: trưởng thành, trứng, ấu trùng và nhộng.

Thành trùng

Loài côn trùng này giống một con bướm nhỏ, có hai đôi cánh màu trắng, đôi cánh trước dài hơn cặp cánh sau, và khi đậu trông như mái nhà.

Đôi cánh yếu ớt và mờ trong lần đầu hóa vũ, và cơ thể màu vàng rực rỡ, di chuyển chậm chạp và không thể bay. Khi cánh khô, trên cánh và thân có lớp bột trắng, chúng bắt đầu di chuyển nhanh và bay.

Con cái có chiều dài cơ thể khoảng 0,85-1,05 mm và sải cánh khoảng 1,98-2,48 mm. Con đực có chiều dài cơ thể 0,78 – 0,95mm và sải cánh 1,55 – 1,78 mm.

Trứng

Trứng được đẻ thành từng cụm rải rác hoặc thành cụm ở mặt trên và mặt dưới. Mỗi con cái có thể đẻ từ 7 đến 100 trứng. Chúng thường đẻ trứng trên hai phần ba lá, về phía đầu lá. Trứng có thời gian ấp từ 6 – 8 ngày.

Trứng có hình quả lê hơi dài, bề mặt nhẵn, dài trung bình 0,20mm và rộng 0,09mm. Trứng có hình dạng thuôn nhọn, một đầu hơi nhọn và đầu kia hơi tròn và có cuống ngắn bám chặt trứng vào biểu bì của lá. Trứng bắt đầu có màu trắng sữa, sau đó đổi màu nâu nhạt một ngày, và cuối cùng là nâu sẫm khi chúng chuẩn bị nở.

Ấu trùng

Ấu trùng có 3 tuổi

Tuổi 1: Ấu trùng mới nở có ba đôi chân, dạng bầu dục, hai mắt đỏ, không có lớp phấn. Để chích hút, chúng di chuyển về phía gân lá hoặc xung quanh trứng. Một ngày sau, ấu trùng không còn sự sống, nhưng chân của chúng vẫn cử động được. Chân không di chuyển trong ngày một ngày hai. Vào ngày thứ ba, ống chân đã tan rã hoàn toàn, chỉ còn lại phần đùi. Ấu trùng đầu tiên có chiều dài 0,25 – 0,29mm và chiều rộng 0,09-0,16 mm. Sinh nhật đầu tiên là trong 3-4 ngày.

Tuổi 2: Thân bám vào mặt lá sau khi lột xác, không thấy rõ chân trụ. Chiều dài 0,40 – 0,64mm, chiều rộng 0,20 – 0,31mm Thân được phủ một lớp phấn mỏng. Tuổi 2 khoảng 2-3 ngày.

Tuổi 3: Hình dạng và màu sắc tương tự như tuổi 2, nhưng nó không di chuyển. Chiều dài 0,57-1,00 mm, rộng 0,30 – 0,60mm Tuổi lên ba khoảng hai ngày rưỡi. Sau ba tuổi, chúng lột xác và đạt đến giai đoạn nhộng.

Nhộng giả

Vỏ ngoài của thân cứng lại, tiết thêm chất sáp, bám trên mặt lá sau khi lột xác chuyển sang giai đoạn nhộng. Nhộng có hình bầu dục, thân có màu trắng đục, đôi khi hơi vàng. Chiều dài 0,89-1,09mm, chiều rộng 0,52-0,62mm. Khi sâu trưởng thành nảy mầm, trồi lên khỏi đầu tạo vết nứt hình chữ T trên vỏ nhộng. Thời kỳ nhộng kéo dài từ 2 đến 4 ngày.

Tác hại của rầy phấn trắng trên lúa

Rầy phấn trắng hại lúa gây hại bằng cách chích hút nhựa cây, làm cho lá bị vàng, bề mặt lá sần sùi (khảm), lá bị vẹo hoặc xoắn, cổ lá bị teo lại. Nếu giai đoạn trổ bị hại, lá cờ bị cản trở, xoắn lại, cản trở hoa thoát ra ngoài; nếu hoa không thoát ra ngoài, hạt giống cũng bị dẹt.

Mặc dù triệu chứng này có thể so sánh với bệnh lùn xoắn lá do vi-rút, nhưng không có vi-rút nào được tìm thấy trên bệnh xoắn lá.

Rầy gây hại mạnh nhất ở giai đoạn đẻ nhánh. Lúc đầu chỉ là một đám ít màu vàng, nhưng khi dân số phát triển, lan rộng ra, nếu không xử lý và gặp điều kiện thuận lợi (nắng nóng) thì sẽ tích tụ lại. Trong giai đoạn ấu trùng, mật độ có thể xây dựng và gây thương tích nghiêm trọng.

Hơn nữa, cơ thể chúng còn mang bệnh vi rút. Vết bệnh này làm cho cổ lá cói bị co lại, không cho bông lúa trỗ được. Nếu có trỗ được thi các đầu gạo cũng sẽ bị quấn chặt vào nhau và lép.

Cách phát hiện rầy phấn trắng trên lúa

– Khua động tán lá để xem có rầy bay lên không.

– Kiểm tra mạng nhện trên ruộng để kiểm tra xem có bị bệnh phấn trắng bám vào không.

– Kiểm tra mặt dưới của lá lúa để xác định xem có trứng rầy bám dọc theo gân lá hay không.

– Chú ý lúa giai đoạn đẻ nhánh – trổ bông, kiểm tra ruộng xem có biểu hiện vàng lùn, xoăn lá, vàng lá chín sớm, cháy lá, phấn trắng hay không.

– Để ý ruộng lúa bên cạnh vườn ổi, rau, dưa, sắn …

– Thường xuyên thăm ruộng bị rầy ở vụ trước, đặc biệt chú ý những diện tích bón thừa đạm, bón muộn, ruộng đông, xử lý thuốc trừ sâu sớm.

Thuốc đặc trị rầy phấn trắng hại lúa

Một trong những loại thuốc trị rầy phấn trắng trên lúa đã được các chuyên gia thẩm định và khuyến nghị sử dụng chính là AT Mebe BT.

Mua Ngay

AT Mebe BT có chứa các loại chủng nấm: Metarhizium sp, Beauveria sp, Verticillium sp, Paecilomyces sp, Iseria sp và tổ hợp Bacillus thuringiensis (Bt) có tác dụng phòng trừ các loại rầy và sâu hiệu quả.

Các chủng nấm trong Mebe BT sẽ ký sinh trên rầy, sâu làm lây nhiễm bệnh. Sau khoảng 1 đến 2 ngày, rầy và sâu sẽ ngừng ăn, các chi, râu, đầu ngực bị bẻ gãy. Sau 3 đến 5 ngày phun, rầy và sâu sẽ chết hoàn toàn do bị nấm ký sinh làm khô cứng cơ thể. Còn với vi khuẩn BT có trong loại thuốc đặc trị rầy phấn trắng hại lúa này, giúp tiêu diệt các loại côn trùng gây hại khác.

Để sử dụng loại thuốc đặc trị này, bà con chỉ cần pha với tỷ lệ 250g thuốc và 200 lít nước. Phun vào sáng sớm hoặc chiều mát. Có thể phun khi phát hiện rầy xuất hiện trên cánh đồng.

Nếu có nhu cầu mua thuốc trị rầy phấn trắng trên lúa, hãy liên hệ ngay Ecom Group – đơn vị phân phối chính hãng AT Mebe BT trên thị trường qua hotline 09 622 41 635 hoặc đặt hàng qua Shopee để nhận được nhiều ưu đãi.