Cách nhận biết và biện pháp trị dứt điểm rầy phấn trắng trên cây trồng

Rầy phấn trắng chắc chắn là một loại sâu hại không còn xa lạ gì với bà con nông dân. Loại bọ này rất nguy hiểm bởi nó có thể gây bệnh ở nhiều cây trồng khác nhau từ hoa kiểng, rau màu đến các loại cây ăn trái. Tác hại của chúng là vô cùng khó lường và ảnh hưởng rất nhiều đến sản lượng cây trồng của nhà vườn.

Với bài viết sau đây, cùng Ecom Group tìm hiểu về tác hại của rầy phấn trắng và những cách phòng trị hiệu quả để giảm thiểu thiệt hại do loại sâu bệnh này gây ra.

1. Tổng quan về rầy phấn trắng

Rầy phấn trắng là một trong nhiều tác nhân gây suy giảm sản lượng cây trồng. Vậy sinh vật là gì mà khả năng phá hoại nông sản lại cao đến thế?

1.1 Rầy phấn trắng là gì?

Rầy phấn trắng hay còn được biết đến với tên gọi bọ phấn trắng (Aleurodicus dispersus), là sâu hại thuộc họ Aleyrodidae, bộ Hemiptera. Chúng sống và sinh trưởng tốt trong điều kiện nắng nóng, ít mưa và độ ẩm thấp.

1.2 Đặc điểm hình thái

Đặc điểm hình thái của rầy phấn trắng có thể được miêu tả cụ thể như sau:

Trứng: Rầy phấn trắng thường đẻ trứng thành từng ổ dưới bề mặt lá. Trứng rầy có bề mặt nhẵn bóng tựa như trứng của một số loài sâu hại khác. Ban đầu, trứng màu trắng trong, lâu dần chuyển sang màu nâu và cuối cùng khi nở có màu xám.

Sâu non: Ấu trùng hay còn gọi là sâu non của rầy phấn trắng được chia thành 3 giai đoạn phát triển. Tuổi 1 ấu trùng khi nở đã có chân, màu vàng nhạt và trú ẩn dưới mặt lá. Sâu non khi đến tuổi 2, chúng mất đi chân và chuyển sang màu cam. Tuổi 3 là lúc ấu trùng của rầy phấn trắng hoàn thiện nhất. Chúng sống cố định trên mặt lá và tạo các lớp phấn sáp trắng trên đó.

Nhộng: Khi thành nhộng, lớp vỏ bên ngoài của loài bọ này sẽ trở nên cứng hơn. Thân có thể là màu trắng đục hoặc hơi ánh vàng. Nhộng thường tiết ra một chất sáp giúp nó có thể bám chặt hơn vào bề mặt lá để bắt đầu vào giai đoạn sinh trưởng tiếp theo.

Rầy trưởng thành: Đây là hình thái cuối cùng và hoàn thiện nhất của rầy phấn trắng. Một con rầy trưởng thành dài khoảng 0.75 đến 2mm, toàn thân chúng được phủ một lớp phấn trắng giống như tên của nó. Cánh trước và sau của nó bằng nhau.

1.3 Vòng đời

Vòng đời rầy phấn trắng sẽ trải qua 4 giai đoạn sinh trưởng trong từng điều kiện khác nhau.

– Giai đoạn 1: Trứng khi được 5-6 ngày sẽ chuyển hóa thành ấu trùng.

– Giai đoạn 2: Ấu trùng trải qua 3 tuổi sinh trưởng trong 7-10 ngày.

– Giai đoạn 3: Ấu trùng phát triển thành nhộng.

– Giai đoạn 4: Ấu trùng trưởng thành.

2. Thời điểm gây hại và những triệu chứng của bệnh rầy phấn trắng

2.1 Thời điểm gây hại

Thời tiết nắng nóng, hanh khô và độ ẩm thấp chính là điều kiện hoàn hảo để rầy phấn trắng sinh sôi, phát triển và gây hại cho cây trồng. Rầy phấn trắng có thể gây hại cho cây trồng quanh năm, đặc biệt từ tháng 6 đến tháng 7 là giai đoạn loài sâu hại này phá hại mạnh mẽ nhất.

Ngoài ra, ở những cánh đồng, vườn tược không được vệ sinh tốt, sử dụng bừa bãi thuốc trừ sâu cũng tạo điều kiện cho loại bọ gây hại này xuất hiện.

2.2 Triệu chứng gây hại

Sâu non khi bám trên lá để sinh trưởng sẽ hút nhựa trên lá khiến cho lá bị vàng hoặc chuyển sang màu hồng nhạt. Hệ quả cuối cùng là lá sẽ bị khô và rụng. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến quá trình quang hợp của cây.

Bên cạnh đó trong lúc hút nhựa lá, rầy phấn trắng còn tiết ra lượng mật lớn. Lâu dần, lượng mật này tích tụ đầy trên lá dẫn đến hiện tượng các loại nấm gây hại xuất hiện và lan rộng tạo ra những vết đen trên mặt lá.

3. Top 6 biện pháp trị rầy phấn trắng không dùng thuốc được áp dụng phổ biến

3.1 Phòng trừ rầy phấn trắng bằng biện pháp canh tác

Để phòng rầy phấn trắng xuất hiện thì cần phải loại bỏ hết tất cả các điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của nó. Bà con cần vệ sinh đồng ruộng, thường xuyên dọn cỏ cho vườn cây để tạo ra một không gian thông thoáng cho ruộng vườn của mình.

Loài sâu hại nào cũng tồn tại một thiên địch có thể tiêu diệt nó và chúng có sẵn trong vườn của bạn. Chính vì vậy, bà con cần hạn chế phun xịt thuốc diệt rầy để tránh việc không may gián tiếp tiêu diệt các loài sâu có lợi.

Ngoài các biện pháp kể trên, bà con nông dân còn có thể phòng rầy phấn trắng bằng cách che phủ vườn ươm bằng nilon, cách ly và xử lý những cây trồng bị bệnh.

3.2 Diệt rầy phấn trắng bằng bẫy dính vàng

Ngoài các biện pháp canh tác, bà con còn có thể phòng và diệt trừ rầy phấn trắng bằng bẫy dính vàng. Nhà vườn treo bẫy dính vàng trên đồng ruộng để rầy phấn trắng bay vào và dính chặt trên đó. Với 1 sào ruộng, bà con cần khoảng 14 – 15 bẫy dính và thay bẫy khoảng 20 ngày một lần để đảm bảo cho hiệu quả diệt rầy tốt nhất.

3.3 Sử dụng thiên địch để diệt trừ rầy phấn trắng

Như đã đề cập, loài sâu hại nào cũng có thiên địch có thể trị được nó. Bà con có thể tận dụng các loại thiên địch có sẵn trong vườn của mình để chúng diệt trừ rầy phấn trắng gây hại.

Các thiên địch sẵn có tại vườn mà bạn có thể sử dụng như kiến ba khoang, bọ rùa, bọ xít. và rất nhiều các côn trùng có ít khác. Việc này, vừa ít tốn chi phí mà vừa diệt rầy bằng biện pháp sinh học tự nhiên không gây ô nhiễm môi trường.

3.4 Diệt rầy phấn trắng bằng nước rửa chén

Nước rửa chén cũng là biện pháp được nhiều bà con sử dụng để diệt rầy phấn trắng. Bà con pha 1 ít nước rửa chén với nước sạch vào bình xịt và phun lên lá cây có nguy cơ mắc bệnh rầy phấn trắng. Cách này chỉ sử dụng để tiêu diệt rầy phấn trắng trưởng thành. Cách khoảng 3-4 ngày, bà con hãy phun, xịt nước vào cây để tiêu diệt triệt để loại côn trùng này.

3.5 Diệt rầy phấn trắng bằng dầu neem

Sử dụng tinh dầu chiết xuất từ lá cây nem cũng là một giải pháp trị rầy phấn trắng một cách hữu hiệu. Sử dụng công thức 200ml dầu lá neem trộn với ½ muỗng canh xà phòng và 2 lít nước ấm, sau khi đã pha được hỗn hợp trên sẽ cho vào bình xịt, lắc đều và tiến hành phun lên lá của những cây xuất hiện rầy phấn trắng. Phun định kỳ từ 1 – 2 lần/ 1 tuần hoặc phun phòng trừ vào thời điểm trước khi bùng dịch để đạt được hiệu quả tốt nhất.

3.6 Diệt rầy phấn trắng bằng phân trùn quế

Đối với những cây trồng dễ bị bọ phấn trắng tấn công thì việc dùng phân trùn quế trộn cùng phân bón rồi bón cho cây chính là phương pháp nhanh, dễ thực hiện mà lại có hiệu quả cao.

Ngoài việc tránh được rầy phấn trắng phá hại mùa màng thì cách bón phân này còn cung cấp nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho cây. Từ đó, cây trồng của bà con sẽ khỏe mạnh, cho năng suất tốt. Bên cạnh đó, phân trùn quế rất dễ tìm và giá cả lại rất phải chăng, phù hợp với đại đa số nhà vườn.

4. Thuốc đặc trị rầy phấn trắng 

Nếu số lượng rầy phấn trắng xuất hiện nhiều không thể kiểm soát bằng các phương pháp sinh học, nhà vườn nên sử dụng loại thuốc trị rầy phấn trắng, ví dụ như AT Mebe LA QUA  – chế phẩm trừ sâu sinh học nấm 3 màu tiêu diệt và xua đuổi côn trùng, sâu hại.

Mua Ngay

Khi sử dụng sản phẩm này, từ ấu trùng đến rầy phấn trắng trưởng thành sẽ bị tiêu diệt một cách triệt để. Ngoài ra, Axit Pyroligneous có trong thuốc trừ rầy phấn trắng AT Mebe LA QUA sẽ có tác dụng xua đuổi và không để chúng sinh sản tại vườn. Hơn hết, vì sử dụng cách trị rầy phấn trắng bằng chế phẩm sinh học nên đảm bảo an toàn cho cả người và vật nuôi.

Hướng dẫn sử dụng sản phẩm AT Mebe LA QUA để phòng trị rầy phấn trắng: phun ướt đẫm thân, cành, lá của cây trồng với hỗn hợp pha 25 – 50ml cho bình 16 – 25 lít nước (tương đương với chai 500ml sẽ pha với 200 lít nước). Nên phun thuốc định kỳ từ 7 đến 10 ngày/lần.

5. Các dấu hiệu nhận biết bệnh rầy phấn trắng trên một số cây trồng

5.1 Cây lúa

Dấu nhận biết rầy phấn trắng trên lúa là lá lúa chuyển vàng. Tuy nhiên, dấu hiệu này lại rất dễ nhầm lẫn với bệnh cháy lá hoặc lúa chín sớm.

Để phân biệt với các bệnh khác, bà con cần chú ý vị trí lá bị vàng. Lá lúa vàng do sự tấn công của rầy phấn trắng thường ở khu vực khuất gió, khi lật mắt dưới lá lên ta sẽ thấy được các đốm trắng nhỏ, đó chính là trứng rầy. Ngoài vàng lá, khi nhiễm rầy phấn trắng lá lúa cũng sẽ bị nhăn, rút lại và không thể trổ bông.

5.2 Cây sầu riêng

Rầy phấn trắng hại sầu riêng bằng cách hút nhựa trên mặt lá non, chồi non của cây sầu riêng làm chúng xuất hiện các chấm vàng nhỏ. Từ đó, làm cho lá không phát triển được, dần dần lá bị cháy khô và rụng.

Những cây sầu riêng bị rầy nặng sẽ thưa lá, những chiếc lá chưa rụng cũng sẽ bị biến dạng. Cây sẽ ra ít hoa, khả năng đậu trái kém và nếu có đậu trái được thì trái cũng dễ bị sượng, ảnh hưởng lớn đến chất lượng sản phẩm. Thêm vào đó, dịch tiết của rầy phấn trắng cũng tạo tiền đề cho sự phát triển của nấm, bồ hóng làm đen trái và lá cây sầu riêng.

5.3 Cây ổi

Cùng với những loại nông sản khác, ổi cũng là một cây trồng rất dễ bị rầy phấn trắng tấn công. Rầy phấn trắng hại ổi bằng cách bám vào lá non của cây, chúng khiến cho lá kém phát triển và gây rụng lá.

Thân cây cũng chịu ảnh hưởng không ít từ loài sâu hại này. Nông dân rất dễ nhận thấy được sự xuất hiện của loài bọ gây hại này bởi kích thước của nó không quá nhỏ hoặc nhận biết qua những lớp phấn trắng mà chúng để lại trên lá.

5.4 Dưa hấu

Bệnh bọ phấn trắng hại dưa hấu sẽ biểu hiện rõ nhất ở ngọn và các lá non của cây. Dưới tác động của bọ phấn trắng, lá sẽ có các đốm hoặc vệt vàng. Khi mật độ bọ xuất hiện nhiều có thể làm cả lá chuyển vàng nhưng khi đó gân lá vẫn giữ được màu xanh. Ngoài những dấu hiệu trên, các vết thương trên cây do bọ phấn trắng gây ra còn là môi trường để lan truyền các loại virut khác gây bệnh trên cây dưa hấu.

5.5 Cây cà chua

Cà chua một khi bị bệnh do rầy phấn trắng gây ra thì sự sinh trưởng của cây bị suy giảm trầm trọng. Bọ phấn trắng hại cà chua khiến lá héo úa dần và lá non cũng không thể mọc được. Nếu ra lá non, thì lá cũng sẽ bị quăn lại và rất nhanh rụng.

Rầy phấn trắng khi bám lên cây cà chua còn tiết ra nước bọt trên cây. Dịch nhầy này chính là môi trường thuận lợi cho nhiều loại vi khuẩn, nấm gây bệnh khảm và xoăn lá ở cà chua.

Nguy hiểm hơn nữa, sự xuất hiện của loài bọ này còn có khả năng làm lây lan các bệnh virut chưa có thuốc trị, gián tiếp ảnh hưởng đến sức khỏe con người.

5.6 Cây sắn

Hiện nay, diện tích ruộng sắn nhiễm bệnh ngày càng tăng, một trong những bệnh phá hại sắn nghiêm trọng chính là bệnh khảm lá sắn. Sinh vật trung gian lây truyền dịch bệnh cây trồng này chính là rầy phấn trắng.

Bọ phấn trắng hại sắn ngoài làm cho lá héo vàng và rụng sớm thì việc chúng đã và đang phát triển ở mật độ cao như vậy đã khiến bệnh khảm lá sắn lây lan một cách nhanh chóng và rất khó khống chế.

5.7 Cây ớt

Ngoài những cây trồng kể trên thì rầy phấn trắng còn gây hại trên cây ớt. Bọ phấn trắng hại ớt đã và đang tàn phá nghiêm trọng tại các ruộng ớt trên cả nước.

Khi nhiễm rầy phấn trắng, cây ớt sẽ ngừng phát triển hoặc tăng trưởng rất chậm. Đi kèm theo đó là hiện tượng rụng lá nhiều, cây thiếu sức sống và không ra lá non vì bị rầy hút hết nhựa trên lá. Khi mật độ bọ phấn trắng trên cây ớt nhiều, thì cây có khả năng bị khô héo nhanh và dần chết đi.

5.8 Cây hoa hồng

Bên cạnh thán thư thì bệnh phấn trắng cũng là một trong những bệnh cây trồng phổ biến ở hoa hồng. Sự xuất hiện của rầy phấn trắng trên hoa hồng khiến nhà nông vô cùng đau đầu bởi hậu quả mà nó để lại.

Các vườn hoa hồng thường rất dễ trở thành nơi trú ngụ thích hợp của rầy phấn trắng bởi loài hoa này chỉ sống ở những nơi có độ ẩm không khí cao.

Một khi hoa hồng bị nhiễm bệnh lá và thân cây sẽ phủ đầy một lớp phấn trắng từ rầy tiết ra. Những con rầy trưởng thành sẽ thi nhau hút cạn nhựa lá khiến lá vàng úa và không thể quang hợp được. Còn sâu non sẽ tiết ra dịch làm lây lan bệnh đốm nâu trên cây.

Trên đây là tất cả những thông tin về rầy phấn trắng, tác hại cũng như cách phòng trị chúng sao cho hiệu quả nhất. Bà con có thể tham khảo để tìm ra được phương pháp diệt rầy thích hợp nhất cho khu vườn của mình. Để đặt mua chế phẩm trừ sâu sinh học AT Mebe LAQUA, quý bà con có thể truy cập Shopee – Phân thuốc vi sinh AT. Ngoài ra, sản phẩm còn có thể đặt mua tại Website của CÔNG TY CỔ PHẦN TẬP ĐOÀN QUỐC TẾ ECOM . Để được tư vấn rõ hơn về sản phẩm, vui lòng liên hệ đến Hotline 09 622 41 635 để nhận được hỗ trợ tốt nhất.